Πάρκο Φιλίππων – 8.000 έτη Πολιτισμού
Ταξιδεύοντας στην εθνική οδό Θεσσαλονίκης- Καβάλας σίγουρα έχετε παρατηρήσει τον υπερμεγέθη λέοντα που δεσπόζει δίπλα στον ποταμό Στρυμόνα. Ο λόγος, λοιπόν, για τον Λέοντα της Αμφίπολης, ο οποίος για καλή του τύχη βρέθηκε αποσπασματικά έναν αιώνα περίπου μετά από τον θάνατο του διάσημου Λόρδου. Ο Λέων αν και δίχως γλώσσα, βρυχάται νοερά δια μέσω της επιβλητικής του παρουσίας, και μας καλεί να ανακαλύψουμε τα μυστικά που κρύβει.
Το πρόσωπο του λιονταριού αποτελούσε ανέκαθεν ιερό σύμβολο για του Μακεδόνες, λόγω της επιβλητικότητας του και επειδή ενέπνεε δύναμη. Πρόκειται για ένα γλυπτό το οποίο φιλοτεχνήθηκε το τελευταίο τέταρτο του 4ου αιώνα π.Χ. Το αποτροπαϊκό άγριο ζώο, ύψους 5,3m δεν σκαλίστηκε πάνω σε ένα ενιαίο πάνελ μαρμάρου, αλλά αποτελείται από μαρμάρινα μέλη τα οποία σκαλίστηκαν κατά μόνας και εν συνεχεία συναρμολογήθηκαν. Σπαράγματα του αγάλματος παρατηρήθηκαν πρώτη φορά από τον ελληνικό στρατό κατά το 1912. Μάλιστα το 1916 Άγγλοι στρατιώτες,ανακάλυψαν τυχαία τμήματα του αγάλματος και λειτουργώντας ως γνήσιοι συνεχιστές του Λόρδου Έλγιν, επιχείρησαν να τα φυγαδεύσουν στην Αγγλία. Ωστόσο, δεν τα κατάφεραν, επειδή τους επιτέθηκαν οι Βούλγαροι.
Ανεξήγητος ακόμη παραμένει ο ρόλος του μνημείου. Οι γνώμες των ερευνητών- αρχαιολόγων ποικίλουν. Ίσως το μνημείο ήταν ταφικό, ίσως πάλι το άγαλμα στήθηκε ως μνημείο πεσόντων μαχητών της τότε εποχής, ίσως από την άλλη να ήταν ένα συμβολικό μνημείο δύναμης και εξουσίας της πόλης. Αν και οι περισσότερες απόψεις συγκλίνουν στο ότι στήθηκε προς τιμήν κάποιου προστατευόμενου του Μ. Αλεξάνδρου, όπως ήταν ο Λαοσθένης ή και ο Λαομέδοντας, εμείς δεν μπορούμε παρά να είμαστε επιφυλακτικοί με αυτές τις εικασίες μιας και δεν έχουν ανεγερθεί προς το παρόν απτές αποδείξεις επ΄αυτού.
Μετά το 1917 τα μέλη συγκεντρωθηκαν κοντά στο θεμέλιο που ταυτίστηκε λανθασμένα ως θεμέλιο της βάσης του μνημείου, στο σημείο δηλαδή που το συναντάμε σήμερα. Το 1936 το γλυπτό αναστηλώθηκε και τοποθετήθηκε σε αυτή την θέση. Η Κατερίνα Περιστέρη, που διεξάγει σήμερα την αρχαιολογική έρευνα υποστηρίζει ότι η αρχική θέση του αγάλματος βρισκόταν στην κορυφή του λόφου Καστά στραμμένο προς την πόλη. Σύμφωνα με τους μελετητές το πρόσωπο του λέοντα ήταν ανέκαθεν στραμμένο προς την πόλη της Αμφίπολης προσδίδοντας δύναμη σε αυτή.
Η αρχαιολογική έρευνα στην περιοχή συνεχίζεται και το κουβάρι του νήματος ξετυλίγεται, οι διαφωνίες των επιστημόνων συνεχίζονται. Μέχρι την ανακάλυψη των μυστικών του λέοντα, οψόμεθα…
Σοφία Ευθυμία Διττοπούλου
Πυλώνας Πολιτισμού Επιστημονική ομάδα “Οψόμεθα εις Φιλίππους”
Αρχαιολόγος ΑΠΘ
Philippi Park – 8.000 years of History
Traveling on the Thessaloniki-Kavala highway you have certainly noticed the oversized lion that stands by the river Strymonas. The reference is for Lion of Amphipolis, that for his ‘’safe’’ was partially recovered about a century after the death of the famous English Lord. The statue, even though it has no tongue, roars mentally via his imposing presence, inviting us to discover the secrets he hides.
The lion’s face has always been a sacred symbol for the Macedonians because of its imposing power and because it inspired strength. It is a sculpture that was made in the last quarter of the 4th century BC. The 5.3m-high apotropaic wild animal was not carved on a single marble panel, but it is consisted of marble members that were carved individually and then assembled. Fragments of statue were first seen by Greek army in 1912. In 1916, English soldiers discovered accidentally fragments of statue and, acting as genuine followers of Lord Elgin, they attempted to convey them secretly to England. However, they failed to do it because Bulgarian army attacked them.
The role of the monument still remains unexplained. Opinions of researchers-archaeologists vary. Perhaps the monument was scarved for burial use, or the statue had been created as a monument for all fighters who died in a battle. An the other point of view is that the lion was a symbolic monument of city power and authority. Although most opinions converge on the fact that the sculpture was was created in honor of Alexander’s the Great protege, such was Laosthenes or even Laomedes. However we can only be skeptical of these speculations since no trustworthy evidence has been erected at this time.
After 1917 pieces of sculpture gathered near the socle which was incorrectly identified as the socle of the monument’s base, where we find it today. In 1936 the sculpture was restored and placed in this spot. Katerina Peristeri, who is currently conducting the archaeological research, claims that the original position of the statue was at the top of the Casta Hill facing the city of Amphipolis. According to researchers, the lion’s face was always pointing the city of Amphipolis, symbolizing the city’s strength.
Archaeological research in the area continues and the scientists’ disputes continue. Until the lion’s secrets will be discovered, we just keep looking…
Sofia Efthimia Dittopoulou
Culture Pillar, Research group “Opsometha eis Philippous”
Archaeologist, AUTh
